ΕΡΩΤΙΚΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ

[...] Μία συλλογή "εταιρικών" ιστοριών λοιπόν είναι η επιγραμματοποιία του Ρουφίνου. Ιστορίες διατυπωμένες απ' τον συγγραφέα τάχα ως εμπειρίες των ηρώων του. Με αντιπαράθεση στο βάθος της χαρμόσυνης νεότητας έναντι των γηρατειών ως προθαλάμου του θανάτου:

Σύντομος είναι της χαράς ο βίος... Για ό,τι απόμεινε
θα 'ναι φραγμός τα γηρατειά και τελειωμός ο θάνατος

και δεσπόζουσα στην επιφάνεια αφενός τη θεοποίηση των ηρωίδων και αφετέρου τη γυμνή περιγραφή της σαρκικής απόλαυσής τους. Έτσι ο Ρουφίνος προωθεί στη Ρώμη τη δική του εκδοχή του "εταιρικού" ερωτισμού, πέρα και από εκείνη που απ' την ίδια ελληνιστική παράδοση άντλησε δύο αιώνες πριν (αποκλειστικά με τη Λεσβία του) ο Κάτουλλος. Και έτσι, μαζί με άλλα συμφραζόμενα, η φιλολογία του συμπτώματος, απ' τη Ρώμη που μεταφυτεύτηκε, διαδόθηκε και στη νεότερη Ευρώπη.

Και σε μας; Δημιουργήθηκε στα χρόνια τα νεότερα μία τυπική μεσοπολεμική πεζογραφία τύπων του κοινωνικού περιθωρίου και ενίοτε θαμώνων των πορνείων, ανεξάρτητα από τα αρχαία προηγούμενα. Ενώ γόνιμα αφομοίωσε και υπερακόντισε τα αρχαία πρότυπά του, λάτρης του αλεξανδρινού αισθησιασμού στην ποίηση, ο Καβάφης. Που από την ερωτική αυτός απόκλισή του, θα έλεγα, αντισυμμετρικά προς τις "εταίρες" του Ρουφίνου, και μυθοποιεί τους εραστές του (π.χ. Ένας θεός των") και μιλά για "σπίτια ηδονής" - για φωτογραφίες "πορνικές", -η λέξη είναι δική του- όπου πλάγιασε με τα πραγματικά τους πρόσωπα ή τα φανταστικά τους προσωπεία. Παραπέμποντας και αυτός στην Αλεξανδρινή παράδοσή του.

(από την εισαγωγή του Γιάννη Δάλλα)