Κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων αιώνων, οι ιστορικοί στρέφονται όλο και περισσότερο στις εικόνες προκειμένου να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν το παρελθόν. Σε αυτό το κλασικό πλέον βιβλίο, ο μεγάλος ιστορικός της τέχνης Francis Haskell διερευνά τις διαφορετικές χρήσεις αυτών των εικόνων στην πορεία του νεώτερου ευρωπαϊκού πολιτισμού. Ξεκινώντας από τους αρχαιοδίφες του 16ου και του 17ου αιώνα και την ενασχόλησή τους με τις μαρτυρίες που προσφέρουν η νομισματολογία, η γλυπτική και η ανακάλυψη της ζωγραφικής στις κατακόμβες της Ρώμης, ο συγγραφέας περιγράφει την αξιοποίηση από τους ιστορικούς του 18ου αιώνα των οπτικών μαρτυριών του παρελθόντος, που ανοίγει τον δρόμο σε έναν νέο κλάδο γνώσης, αυτόν της ιστορίας του πολιτισμού. Στη συνέχεια αποτιμά τις νεότερες συμβολές οι οποίες συνδέουν τις εικαστικές τέχνες με τις νοοτροπίες της εκάστοτε εποχής και διαβλέπουν στην εξέλιξή τους το προανάκρουσμα γενικότερων πολιτικών, θρησκευτικών και κοινωνικών ανατροπών. Ο Haskell ολοκληρώνει την έρευνά του με την ανάλυση του έργου μεγάλων ιστορικών του πολιτισμού του 19ου και του 20ού αιώνα, όπως ο Burckhardt και ο Huizinga, οι οποίοι ενσωματώνουν τις εικαστικές τέχνες στην ερμηνεία του παρελθόντος και τις αναδεικνύουν σε πηγές εφάμιλλες με τις γραπτές μαρτυρίες.