Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ 1430-1930

Μια πόλη, όπως η Θεσσαλονίκη, είναι η θάλασσα και το λιμάνι που αντικρίζονται, οι λόφοι και τα τείχη που την κυκλώνουν. Είναι όμως και οι άνθρωποι που την κατοικούν, που την περπάτησαν, είναι η ζωή τους σε αυτήν. Είναι επίσης τα κτίσματα, τα μνημεία, οι εκκλησίες, τα φρούρια, τα ερείπια του παρελθόντος. Μια πόλη ριζωμένη στο ιστορικό της παρελθόν αλλά και ολοζώντανη ανά τους αιώνες είναι ταυτόχρονα οι σιωπές και οι ήχοι της· είναι η Ιστορία της, οι καταγεγραμμένες μνήμες, οι θρύλοι. Είναι τα γεγονότα -μικρά και μεγάλα-, είναι τα συμβάντα, ηρωικά και ασήμαντα. Είναι οι επώνυμοι και οι αφανείς που έζησαν, πέρασαν από αυτήν και έγραψαν γι' αυτήν· και πάντα είναι το φυσικό της περίγραμμα και ο ήλιος που το φωτίζει αιώνες ίδια, κατ' εποχές αλλιώτικα. Μια πόλη και ο χώρος της είναι ένα στερέωμα αυτοτελές και διαχρονικό· οι ταξιδιώτες είναι οι διάττοντες αστέρες, μετεωρίτες στη ζωή της. Οι ιστορίες των ταξιδιών στη Θεσσαλονίκη είναι ιστορίες ενθουσιασμών, εμπειριών και λογοκλοπών είναι οι ιστορίες των συγγραφέων αλλά και του τόπου. [. . .] (Ιόλη Βιγγοπούλου, από την εισαγωγή της έκδοσης) ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΕΡΤΖΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΩΤΗ: 1430-1650 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΩΣ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΔΕΥΤΕΡΗ: 1650-1794 ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟΥ ΕΩΣ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΤΙΤΛΟΥ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΣΤΙΧΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΡΙΤΗ: 1794-1830 ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΙΤΛΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΙΧΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΕΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ 1830/35 ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΕΤΑΡΤΗ: 1830-1888 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ 1830/35 ΕΩΣ ΤΗ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΕΜΠΤΗ: 1888-1930 ΑΠΟ ΤΗ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΕΩΣ ΤΟ 1930 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΗΓΕΣ ΞΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ