ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΣΙΔΕΡΟ

«Έτσι ανταριασμένα κύλαγε η ζωή. Ο κόσμος έχασε τη ζωηράδα του, τα αντάρτικα τραγούδια του, το λαϊκό του θέατρο, που πριν έβλεπε κάθε τόσο στο μισοχώρι κάτω από το θεόρατο πλάτανο. Έχασε τα λαϊκά του δικαστήρια και κατάλαβε πόσο δίκαια ήταν και χωρίς έξοδα, σε σύγκριση μ’ εκείνα που ήξερε.
Τώρα όλα αναποδογυρίστηκαν. Ο νόμος της ζούγκλας κυριαρχούσε. Οι τίμιοι κι οι αγωνιστές διώκονταν. Τα καλύτερα παλικάρια του χωριού βασανίστηκαν και ρίχτηκαν στη φυλακή. Ο θάνατος κρεμόταν πάνω από τα κεφάλια τους».
(αποσπάσματα από το βιβλίο)
Όταν η ιστορική αλήθεια βρίσκει σύμμαχο τη λογοτεχνική έκφραση, όταν οι βιωματικές αφηγήσεις συναντούν την πένα του συγγραφέα, η ιστορική πεζογραφία καταξιώνεται και προσφέρει μια ξεχωριστή αισθητική απόλαυση.
Ένα παιδί ενηλικιώνεται απότομα στην επαρχία, βιώνοντας τα πέτρινα μα και ηρωικά χρόνια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, της Κατοχής, του Εμφυλίου, της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Και αφηγείται με τρόπο αυθεντικό, ανεπιτήδευτο μα και φορτισμένο συνάμα όσα τα παιδικά και εφηβικά μάτια κατέγραψαν σαν κινηματογραφική μηχανή. Ταυτόχρονα, αφήνοντας τους ίδιους τους παιδικούς του ήρωες, τον πατέρα και τον παπά παππού του, να εξιστορήσουν όσα έζησαν ως μαχητές της Αντίστασης, αναπλάθει τις σκληρές μάχες στα βουνά της Ηπείρου, ταξιδεύει στις φυλακές και στους τόπους εξορίας-μαρτυρίου (Κέρκυρα, Πρέβεζα, Μακρόνησος, Γιούρα, Φυλακές Αβέρωφ, Γιάννενα) και αποτυπώνει τα βάσανα αλλά και την αδάμαστη θέληση, τη δίψα για γνώση και μέσα στη φυλακή, το λαϊκό πολιτισμό που άνθιζε ακόμα και στα κελιά.
Ο Βασίλης Γεωργούλης, με λογοτεχνική δύναμη και ενάργεια μα και με προσήλωση στα ιστορικά γεγονότα, με στιβαρό τρόπο μα και με χιουμοριστικές πινελιές, φροντίζει να σκιαγραφήσει τα πορτρέτα των απλών κατατρεγμένων ανθρώπων του χωριού και της πόλης, μα και όσων βρέθηκαν στην αντίπερα όχθη: Ο αλύγιστος θανατοποινίτης, ο λούμπεν τύπος που γνώρισε και σαγηνεύτηκε από τη δύναμη του αγώνα, ο στοργικός δάσκαλος, η μάνα-σύζυγος-αδερφή του αγωνιστή, η μαθήτρια κόρη που διχά