ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Οι Έλληνες λόγιοι πριν και μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους (1453): -συνέβαλαν στη θεμελίωση του νεότερου ευρωπαϊκού πολιτισμού· -κατέφυγαν στη Δυτική Ευρώπη γνωρίζοντας σε βάθος το πνεύμα της Αρχαιότητας· -διακρίνονταν για το ζήλο και τον ενθουσιασμό, με τον οποίο δίδασκαν τα αρχαία κείμενα· -διακρίθηκαν για το εκδοτικό έργο τους· -σχολίαζαν τα αρχαία ελληνικά κείμενα· -συνέγραψαν πρωτότυπα κείμενα· -δίδασκαν την ελληνική φιλολογία στα ιταλικά πανεπιστήμια· -συντέλεσαν στην επιστροφή στην αρχαία σκέψη και στους αρχαίους τρόπους έκφρασης με τη μελέτη των αρχαίων συγγραφέων (Ελλήνων και Λατίνων) και με τη μίμηση των αρχαίων καλλιτεχνικών στοιχείων -ενίσχυσαν τις ανθρωπιστικές σπουδές στη Δυτική Ευρώπη· -μετέφεραν και διέσωζαν πολλά ελληνικά χειρόγραφα στη μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας και στη Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη της Φλωρεντίας. Στην αναβίωση των ελληνικών γραμμάτων στη Δύση υπήρξε καθοριστική η συμβολή των Ελλήνων λογίων που κατέφυγαν στην ιταλική χερσόνησο πριν και μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, από τους Τούρκους. Ήδη από την τελευταία δεκαετία του 14ου αιώνα βρίσκουμε το λόγιο Μανουήλ Χρυσολωρά στη Βενετία, όπου μετέβη ως απεσταλμένος του βυζαντινού αυτοκράτορα για να ζητήσει βοήθεια εναντίον των Τούρκων. Ξαναγύρισε για λίγο στην Κωνταντινούπολη. Από το 1397 ως το 1403 δίδαξε τα ελληνικά γράμματα στη Βενετία και στο Μιλάνο. Η Γραμματική του με τον τίτλο: «Ερωτήματα» σε μορφή ερωταποκρίσεων, είναι το πρώτο εγχειρίδιο για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας από τους Ιταλούς. Η πρώτη έκδοση των «Ερωτημάτων» έγινε στη Βιτσέντσα της Ιταλίας το 1475 ή το 1476 και είναι πρώτο έντυπο βιβλίο στην ελληνική βιβλιογραφία. Τα τυπογραφικά στοιχεία δίνουν την εντύπωση χειρογράφου. Ο Ιωάννης Χρυσολωράς ανιψιός του Μανουήλ Χρυσολωρά, δίδαξε στη Βενετία, τη Φλωρεντία, την Παβία και τη Ρώμη. Ο Κωνσταντίνος Λάσκαρις (1434-1501) δίδαξε την ελληνική γλώσσα στο Μιλάνο, όπου ο δούκας Φραγκίσκος Σφόρτσα τον προσέλαβε ως δάσκαλο της κόρης του.