O Νίκος Καζαντζάκης, με αφηγητή τον Στέφανο, ένα νεαρό αγόρι, αναδημιουργεί την προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, παρουσιάζοντας τις πολλαπλές όψεις του.
Η μόρφωση και ο ηρωισμός –στοιχεία που άντλησε ο Αλέξανδρος από τον Αριστοτέλη και τον Όμηρο– είναι καταλυτικά για τον ίδιο τον συγγραφέα.
Με αυτά εφαλτήριο, σκιαγραφεί έναν ηγέτη που εκπληρώνει μια αποστολή, μαχόμενος ενάντια στη μικρότητα του ανθρώπου.