Ο διάλογος συνιστά ταυτόχρονα ένα θεολογικό, ανθρωπολογικό, κοινωνιολογικό, θρησκειολογικό και εκκλησιαστικό εργαλείο. Είναι ο μόνος τρόπος επικοινωνίας μεταξύ των λογικών όντων αλλά και μεταξύ των θεσμών. Θεμελιώνεται δε και στα τέσσερα στοιχεία της κατ’ εικόνα Θεού δημιουργίας του ανθρώπου: λογικό, κοινωνικό, αυτεξούσιο, κυριαρχικό επί της κτίσεως. Ο διάλογος συνιστά τρόπο ενδο-τριαδικής κοινωνίας, κοινωνίας Θεού και ανθρώπων, σχηματισμού της εαυτο-ταυτότητας του ανθρώπου, ενεργοποίησης των διαπροσωπικών σχέσεων, εξισορρόπησης των πάσης φύσεως αντίρροπων συμφερόντων, προσέγγισης των Θρησκειών, κυρίως όμως τρόπο βίωσης της εκκλησιαστικότητας, αλλά και τρόπο επιβεβαίωσης της οικουμενικότητας της Ορθοδοξίας.