Ο ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ

Σου έρχεται βαρύ να ξαναδιαβάζεις τώρα, στις μέρες της ελευθερίας, τα μέρη της μπροσούρας που με τη σκέψη της τσαρικής λογοκρισίας παραμορφώθηκαν, πνίχτηκαν, σφίχτηκαν σε σιδερένιες τανάλιες. Για να πω ότι ο ιμπεριαλισμός είναι η παραμονή της σοσιαλιστικής επανάστασης, ότι ο σοσιαλσοβινισμός (σοσιαλισμός στα λόγια, σοβινισμός στην πράξη) είναι πέρα για πέρα προδοσία του σοσιαλισμού, ολοκληρωτικό πέρασμα με το μέρος της αστικής τάξης, ότι αυτή η διάσπαση του εργατικού κινήματος συνδέεται με τις αντικειμενικές συνθήκες του ιμπεριαλισμού κλπ. χρειάστηκε να μιλήσω με γλώσσα «δούλου», και ήμουν αναγκασμένος να παραπέμψω τον αναγνώστη, που ενδιαφερόταν γι' αυτό το ζήτημα, στα άρθρα που έγραψα στο εξωτερικό το 1914-1917 και που πρόκειται να επανεκδοθούν σύντομα. Αξίζει να σημειώσουμε ιδιαίτερα ένα μέρος στη σελίδα 119-120: για να εξηγήσω στον αναγνώστη, σε μορφή που να την επιτρέπει η λογοκρισία, πόσο ξεδιάντροπα ψεύδονται οι καπιταλιστές και οι σοσιαλσοβινιστές που πέρασαν με το μέρος τους (που με τόση ασυνέπεια τους καταπολεμάει ο Κάουτσκι) στο ζήτημα των προσαρτήσεων, πόσο ξεδιάντροπα κρύβουν τις προσαρτήσεις των δικών τους καπιταλιστών, αναγκάστηκα να φέρω για παράδειγμα την... Ιαπωνία!