ΟΙ ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΟΙ

Γ' έκδοση αναθεωρημένη

Ειπώθηκε ότι ο κεντρικός ήρωας στο έργο αυτό υπήρξε υπαρκτό πρόσωπο. Συγκεκριμένα είπαν ότι ο μεγάλος συγγραφέας ενσαρκώνει στον ήρωα του Βερχοβένσκι, έναν εξτρεμιστή δολοφόνο, θέλοντας τάχα έτσι να χτυπήσει τις αντιλήψεις των αναρχικών της αποχής του, οι οποίοι, φυσικά, αντιπροσώπευαν ένα συνονθύλευμα από ιδεολόγους χωρίς καμία συνοχή.
Η αλήθεια για μας είναι ότι ο συγγραφέας είχε διαφορετικούς οραματισμούς όταν έγραφε το έργο του. Ξέρουμε ότι έβλεπε την ανάγκη του ανθρώπου να αναγεννηθεί. Δεν άντεχε στην ιδέα ότι ο άνθρωπος έπρεπε να απομακρυνθεί από τον Θεό και τη χριστιανική πίστη. Οι ιδεολογικές αναταραχές της εποχής τον άφηναν ουσιαστικά αδιάφορο, αναλύοντας όμως τον παράγοντα "άνθρωπος" κατέληγε σε συμπεράσματα που οδηγούσαν αναπόφευκτα στη δημιουργία ηρώων που δεν μπορούσαν παρά να αντιπροσωπεύουν "υπαρκτούς" χαρακτηριστικούς τύπους. Το φαινόμενο αυτό είναι κανόνας. Σε κάθε έργο οι ήρωες, καλοί ή κακοί, αντιπροσωπεύουν μια κάποια πραγματική παρουσία, με άλλα λόγια κάθε ήρωας ενός μυθιστορήματος έχει και έναν "σωσία", αν δεν είναι στην κυριολεξία ένα μοναδικό "πρότυπο" του δημιουργού συγγραφέα, αλλά και σ' αυτή την περίπτωση ο κανόνας ουσιαστικά δεν αναιρείται.