ΟΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ

Όταν βρεθεί κανείς στην τελευταία ίσως δεκαετία της ζωής του οφείλει στον εαυτό του μια σύντομη ανακεφαλαίωση των όσων βίωσε μέσα σε μεταλλασσόμενο κέλυφος τα χρόνια που προηγήθηκαν. Από την απόλυτη εξάρτηση της αφετηρίας, μέχρι την ανεξαρτησία της άνδρωσης, την ανακάλυψη της ατέλειας του ενός και έπειτα τη δέσμευση και την υποχρέωση απέναντι στην οικογένεια που δημιουργεί ο ίδιος.

Μετά έρχεται η απατηλή μετάθεση της ύπαρξης στον στίβο της κοινωνικής αναγνώρισης. Στο στάδιο αυτό κινδυνεύει να υποστεί ο άνθρωπος τη χειρότερη φθορά από ό,τι σε όλα τα προηγούμενα μαζί. Παραδέχομαι υστέρηση στην αρετή της μετριοπάθειας που υποδείκνυε ο Αριστοτέλης για να προσεγγίσουμε τη μεσότητα. Θεωρώ όμως ότι δεν υστέρησα σε θάρρος σε τουλάχιστον δύο περιστάσεις, όταν αντιμετώπισα άτομα που κρατούσαν στα χέρια τους το μέλλον μου και υπερασπίστηκα την άποψή μου με επιμονή. Στη δικαιοσύνη και τη μεγαλοψυχία, που είναι οι αρετές της σοφίας, δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι έχω μεγάλες επιδόσεις.

Μου είναι ακόμα αδύνατο να αποφανθώ για τον αντίκτυπο της ύπαρξής μου στους άλλους. Ξέρω ότι αγάπησα όσο μπορούσα τη σύντροφό μου και τα παιδιά μου, αλλά και συγγενείς και φίλους. Για τα υπόλοιπα, όπως είπε και ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, ξέρω ελάχιστα. Ούτε καν την ημερομηνία του θανάτου μου.