Η εκκλησία από την πρώτη ιστορική της φανέρωση και καθόλη την ιστορική της διαδρομή εμβάπτισε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής στη δική της αλήθεια που έχει ως κέντρο τον Χριστό. Το γεγονός αυτό ξεκινά ήδη από τον ιστορικό βίο του Ιησού και των Αποστόλων, οι οποίοι αποκαλύπτουν την καινή πραγματικότητα στην οποία καλούνται να μετάσχουν οι χριστιανοί και η οποία έχει ένα και μοναδικό χαρακτηριστικό, τη συνεχή παρουσία του αγίου Πνεύματος ανάμεσά τους. Στη λατρευτική της ζωή η Εκκλησία μαρτυρά καθημερινά σε όλες τις εκδηλώσεις αυτή τη νέα νοηματοδότηση και προοπτική του ανθρωπίνου βίου, ο οποίος καίτοι κυριαρχείται από την κατάσταση της φθοράς και του θανάτου εν τέλει τον υπερβαίνει και του χαρίζεται η ζωή εν τω Θεώ. Η μαρτυρία αυτή γίνεται εμπειρία, καθημερινός βίος, και έχει ποικίλες εφαρμογές σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας: στον κόσμο του πνεύματος, στην Τέχνη, στη Φιλοσοφία, στη Θεολογία, στην κοινωνική ζωή, στη λαϊκή θρησκευτικότητα, στην Πολιτική κλπ. Σε μια παράλληλη διαδικασία οι Πατέρες, ως "καθηγεμόνες της Εκκλησίας", επεξήγησαν με επάρκεια και σαφήνεια την πίστη της, χωρίς να υποκρύψουν ή να αφήσουν ασαφές κάτι που είναι αναγκαίο αφενός για τη σωτηρία και αφετέρου για την πρόληψη παρερμηνειών και προφάσεων για καινοφωνία.