ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ

Είναι δύσκολο για κάθε ερευνητή και για κάθε καλόπιστο και φιλόπονο αναγνώστη-μελετητή να αποδεχθεί το έργο και τα συμπεράσματα του Π. Καρολίδη σήμερα και πιθανόν να μας "ξενίζει" ή και να μας προκαλεί ακόμη αυτή η θέση του. Έχοντας κατά νου τον δυτικό τρόπο σκέψης και πνευματικής έκφρασης και έκφανσης και οικειοποιούμενοι πολλές φορές στρεβλωτικά τα πορίσματα των ερευνών της δυτικής επιστήμης, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε ολοκληρωτικά το ανθρωπολογικό-κοινωνικό μόρφωμα της καθ' ημάς Ανατολής ή άλλως πως της Μ. Ανατολής. Η δυτική ιστοριογραφία έχει κάμει τεράστιες προόδους και η έρευνα έχει διανύσει μεγάλες και γόνιμες αποστάσεις όμως δεν μπόρεσε να εισχωρήσει και να κατανοήσει πλήρως την ιδιομορφία των πληθυσμιακών μορφωμάτων της Μ. Ανατολής και την κάθε φορά διαχρονική προβολή της ιδιομορφίας αυτής. Αυτή η αδυναμία οδήγησε σε αποτυχία οποιασδήποτε προβαλλόμενης λύσης των προβλημάτων της Μ. Ανατολής, προβλημάτων που γεννήθηκαν τέλη του 19ου αι. και οξύνθηκαν ιδίως μετά την πτώση-διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της είσοδο στην περιοχή, ως εντολοδόχων δυνάμεων, της Μ. Βρετανίας και της Γαλλίας. Δεν έγινε κατανοητό ότι ο θρησκευτικός παράγοντας αποτελούσε πάντοτε στο παρελθόν και αποτελεί και στο παρόν τον πυλώνα που στηρίζονται και γύρω από αυτόν περιστρέφονται όλες οι προβολές και εκφάνσεις της σημερινής εν είδη ψηφιδωτού συνιστώσας ζωής στην Μ. Ανατολή. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)