Η Ρωσική Επανάσταση, αυτό το κοσμοϊστορικό γεγονός, δεν ήταν «δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» ούτε κάτι το ενιαίο. Ήταν μια μακρόχρονη διαδικασία, μια γιγάντια τεκτονική κίνηση, που πέρασε διά πυρός και σιδήρου, με τις εξάρσεις και τις
υποχωρήσεις της, την πολυμορφία, τις αντιφάσεις, τις μικρές και μεγάλες στιγμές της.
Ούτε πρόκειται για κάτι που τελείωσε επειδή μεταλλάχθηκε και γραφειοκρατικοποιήθηκε. Η Ρωσική Επανάσταση δεν τελείωσε, όσο τουλάχιστον διατηρεί την ικανότητα να συνομιλεί με το ιστορικό μας παρόν· όσο είναι ακόμη αντικείμενο αποκρυπτογράφησης και ερμηνείας, δηλαδή, όσο εξακολουθεί να
αποδεσμεύει σημασίες και δυνατότητες μη ενεργοποιημένες έως τώρα, σημασίες
και δυνατότητες που λειτουργούν αναδρομικά σαν οδόσημα στους σημερινούς μας
προσανατολισμούς. Το Διεθνές Συνέδριο για τη Ρωσική Επανάσταση που έγινε στην
Αθήνα στις 12-14 Απριλίου του 2019, με τη συμμετοχή πολλών σύγχρονων Ρώσων
ερευνητών, μιλάει αδιάψευστα γι’ αυτό.
Υπό το νέο φως που έριξε το άνοιγμα των σοβιετικών αρχείων, το Διεθνές
Συνέδριο για τη Ρωσική Επανάσταση ψηλάφισε πλευρές που, λίγο ώς πολύ, ήταν
άγνωστες, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Από το πνεύμα και τους αγώνες του 19ου
αιώνα και την αγροτική επανάσταση μέχρι τα χαμένα παιδιά της επανάστασης:
τους μενσεβίκους, τους σοσιαλεπαναστάτες και τους αναρχικούς. Από τις
περιπέτειες των πολιτικών ελευθεριών στη σοβιετική κοινωνία, την ταξική πάλη,
τις σχέσεις παραγωγής και τις παραγωγικές δυνάμεις εντός της μέχρι τη νέα
προλεταριακή κουλτούρα και την έμφυλη διάσταση της επανάστασης.
Είναι σίγουρο πως η συζήτηση θα συνεχιστεί και στο μέλλον, αφού το ιστορικό
συμβάν της Ρωσικής Επανάστασης αποτελεί πάντα μια πρόκληση με την οποία
οφείλει να αναμετρηθεί κάθε εγχείρημα για την κοινωνική αλλαγή.