ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 18ΟΣ-19ΟΣ ΑΙ.

Aν και είναι πολύ πιο ουσιώδες να αναζητήσουμε στη μακρά πορεία αναγέννησης του νεοελληνικού θεάτρου τα μορφοποιά συστατικά και τα σημεία μετάβασης, τις ρήξεις αλλά και τις συγκλίσεις, το μπόλιασμα της μιας παράδοσης μέσα στην άλλη, δεν είναι δυνατόν να μην αναγνωρίσει κανείς πως η περίοδος του Διαφωτισμού αποτελεί τομή για τον σύνολο χώρο στον οποίο έδρασε η ελληνική παιδεία. Ρήξη που συνίσταται στον τομέα της δραματουργίας που εξετάζουμε στο παρόν βιβλίο (επιλέγοντας ένα είδος χαλαρής σύνθεσης, που οδηγεί ωστόσο σε αρκετά διεξοδική περιήγηση), τόσο στην ανανέωση της μορφής, της δραματικής φόρμας όσο και στη λειτουργία -εννοείται κυρίως η ιδεολογική λειτουργία- του κειμένου. Aπόρροια των κοινωνικών διεργασιών που οδήγησαν στην εθνική αφύπνιση, το θέατρο του ελληνικού Διαφωτισμού έγινε με τη σειρά του (όπως δηλαδή το ευρωπαϊκό θέατρο της "φιλοσοφικής προπαγάνδας") όχημα των ριζοσπαστικών και δημοκρατικών αντιλήψεων. Kαι κάτι ακόμη σημαντικό που δεν μπορεί κανείς να προσπεράσει αβασάνιστα: αυτή η δραματουργική αντίληψη αποτέλεσε το πέρασμα από τη σπασμωδική και διάσπαρτη προεπαναστατική θεατρική ζωή στην επίπονη διαδικασία κανονικότητας και θεσμικής υπόστασης του θεάτρου στη μετεπαναστατική Eλλάδα.