Η Ανάβαση του Κύρου αρχίζει με το πρόβλημα διαδοχής του βασιλιά των Περσών Δαρείου, που με την Παρυσάτιδα είχε δύο παιδιά, τον Αρταξέρξη και τον Κύρο. Το θρόνο τον κατέλαβε ο Αρταξέρξης, και ένας δαιμόνιος σατράπης, ο Τισσαφέρνης, πουλώντας εκδούλευση στο νέο βασιλιά, συκοφαντεί το μικρότερο αδελφό του Κύρο ότι επιβουλεύεται τη ζωή του και ο Αρταξέρξης τον φυλακίζει. Με την παρέμβαση της μητέρας του, που υπεραγαπά τον Κύρο, ο βασιλιάς αποφυλακίζει τον Κύρο και τον ξαναστέλνει διοικητή στη Μικρά Ασία, στις χώρες γύρω από τον Καστωλό ποταμό. Εκεί ο Κύρος πράγματι ετοιμάζεται να διεκδικήσει τη βασιλεία από τον Αρταξέρξη. (από την περίληψη του Α΄ βιβλίου)