ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

Κατά τη λεγάμενη «κλασική περίοδο» της οικονομικής επιστήμης υπήρχε στενή σχέση μεταξύ της μελέτης των οικονομικών και της ψυχολογίας του ανθρώπου (π.χ. η κλασική μελέτη του A. Smith «The Theory of Moral Sentiments»). Στην «νεοκλασική περίοδο» η οικονομική επιστήμη άρχισε να απομακρύνεται από την ψυχολογία και να θεωρείται περισσότερο σαν φυσική-ποσοτική επιστήμη παρά κοινωνική επιστήμη. Για παράδειγμα, ένα μεγάλο μέρος της ερευνητικής διαδικασίας βασιζόταν στην υπόθεση του "homo economicus", δηλαδή του ατόμου το οποίο ήταν ικανό να παίρνει ορθολογικές αποφάσεις, με βάση συγκεκριμένους νόμους πιθανοτήτων, και είχε ως κίνητρο της συμπεριφοράς του τη μεγιστοποίηση της αναμενόμενης χρησιμότητάς του. Όμως ένα μεγάλο μέρος της εμπειρικής βιβλιογραφίας και της έρευνας άρχισε να αποκαλύπτει συμπεριφορές και τάσεις οι οποίες δεν ήταν συμβατές με την υπόθεση του ορθολογικού οικονομικού ατόμου. Αυτές οι παρατηρήσεις οδήγησαν αρκετούς οικονομολόγους στο συμπέρασμα ότι τα «παραδοσιακά» υποδείγματα της οικονομικής (και χρηματοοικονομικής) θεωρίας δεν είναι πλήρη και δεν λαμβάνουν υπόψη σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν τη συμπεριφορά των επενδυτών, όπως μεταξύ άλλων, ψυχολογικούς παράγοντες, την υποκειμενική κρίση του επενδυτή, προσωπικές αντιλήψεις και πιστεύω των ατόμων.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την χρηματοοικονομική επιστήμη, γεννήθηκε ένας νέος κλάδος η «χρηματοοικονομική της συμπεριφοράς» (behavioral finance) που έδινε μεγάλο βάρος στην ψυχολογία των επενδυτών και σε υποκειμενικούς κανόνες συμπεριφοράς και προσπαθούσε να εξηγήσει μέσα από αυτό το πρίσμα τα διάφορα φαινόμενα και «ανωμαλίες» της αγοράς και των παραδοσιακών θεωριών και υποδειγμάτων. Όπως ήταν φυσικό όταν πρωτοδιατυπώθηκαν αυτές οι απόψεις θεωρήθηκαν αιρετικές από τους υπέρμαχους της «παραδοσιακής» χρηματοοικονομικής θεωρίας και τους υπερασπιστές της ιδέας του «οριακού ορθολογικού επενδυτή» (marginal rational investor). Πλέον, με τα ευρήματα της έρευνας στην συμπεριφορά του επενδυτή να σωρεύονται και