Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΘΑ ΛΗΣΜΟΝΗΣΗ. 1921-1922

Ο Ηλίας Π. Βουτιερίδης, πολυσχιδής και χαρισματικός, ευρύτερα γνωστός ως ο κατ’ ουσίαν πρώτος ιστορικός της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας αλλά δοκιμασμένος σε όλα τα είδη του λόγου, άφησε ένα εκτεταμένο και σπουδαίο στην πολυμέρειά του έργο.

Μέρος του αρχείου του αφορά την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας και Καταστροφής. Ήταν τότε 47 ετών, πρόεδρος της Ενώσεως Συντακτών Αθηναϊκών Εφημερίδων, είχε πολεμήσει στην Κρήτη το 1897, είχε διατελέσει ανταποκριτής στην εφημερίδα Πατρίς στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων και είχε ως εκ τούτου «ζυμωθεί» με τη ζωή στο πολεμικό πεδίο, διατηρώντας άμεση επαφή με τους στρατευμένους.

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται οι ανταποκρίσεις του από τις θερινές πολεμικές επιχειρήσεις του 1921, στην εφημερίδα Εμπρός· επιστολές της ίδιας περιόδου προς τη σύζυγό του Ναταλία· μια επιλογή από άρθρα του στον Συνάδελφο --την επίσημη εφημερίδα της Στρατιάς Μικράς Ασίας, της οποίας υπήρξε διευθυντής και κύριος συντάκτης-- από τον Μάρτιο ως τον Αύγουστο του 1922· και δύο εκτενείς μαρτυρίες στην εφημερίδα Η Καθημερινή, για τη σφοδρή τουρκική επίθεση, την κατάρρευση του μετώπου και τις τελευταίες ελληνικές ημέρες της Σμύρνης.

Εκτός από τις πολεμικές επιχειρήσεις, οι ανταποκρίσεις ασχολούνται και με την καθημερινή ζωή του στρατεύματος σε περιόδους ανάπαυλας, καθώς και με οτιδήποτε μπορούσε να κινήσει το ενδιαφέρον στη διάρκεια της μακράς πορείας «εκείθεν του Σαγγαρίου» και της επακόλουθης αναδίπλωσης του ελληνικού στρατού (από τα τοπία και τους γηγενείς ως τα τεκμήρια ενός ακμάζοντος κάποτε ελληνικού πολιτισμού).

Τα άρθρα στον Συνάδελφο παρακολουθούν τις διπλωματικές εξελίξεις, με τις ζυμώσεις, τις κωλυσιεργίες και τις παλινωδίες των Συμμάχων ως την τραγική κατάληξη του ξεριζωμού του Μικρασιατικού Ελληνισμού και τον οριστικό ενταφιασμό της «Μεγάλης Ιδέας».