Μετά το θάνατο του Χριστού, αναπτύχθηκε ένα ισχυρότατο φιλοσοφικό ρεύμα. Το ρεύμα αυτό έμεινε στην ιστορία της φιλοσοφίας με το όνομα Γνωστικισμός, από την Ελληνική λέξη ΓΝΩΣΙΣ. Εδώ, σε αυτό το ρεύμα, δεν θα δούμε να εμφανίζονται πρόσωπα όπως του Χριστού ή των Αποστόλων, ούτε καν του Παύλου. Δεν θα δούμε να εμφανίζεται μια τριαδική ουσία του Θεού, πολύ περισσότερο ομοούσια. Ο Γνωστικισμός αγνοεί την ύπαρξη του Χριστού ως θεού, κι όμως είναι το πρώτο και το σημαντικότερο οικοδόμημα, πάνω στο οποίο στηρίχθηκαν όλοι οι πατέρες της Εκκλησίας, άλλοτε εξορκίζοντάς το και άλλοτε τολμώντας, που και που, να αναγνωρίσουν τον Μυστικισμό, τουλάχιστον σε μερικά θεμελιώδη στοιχεία του.
Τα τέσσερα από τα πέντε κείμενα που συνθέτουν τον ανά χείρας τόμο αποτελούν διαλέξεις που δόθηκαν στο Βιβλιοπωλείο της Λιβαδειάς "Σύγχρονη Έκφραση", εξ αφορμής συγκεκριμένων εκδόσεων βιβλίων, τα οποία έχουν συμβάλλει σημαντικά στον εμπλουτισμό της σχετικής με το θέμα τους ελληνικής βιβλιογραφίας.