ΝΤΑΒΙΤΣΟΝ ΕΦΕΝΤΗΣ

Τον Νταβιτσόν Εφέντη Λεβή (1832-1913) τον πρωτογνωρίσαμε μέσα από τις φωτογραφίες του γιου του στη βραβευμένη από την Ακαδημία Αθηνών έκδοση Το Πανόραμα του Νισήμ Λεβή 1898-1944.
Στο γιαννιώτικο σπίτι του ο Νταβιτσόν μιλούσε ελληνικά όπως οι πρόγονοί του, ενώ παράλληλα διδάχθηκε και τη θρησκευτική παράδοση της ρωμανιώτικης εβραϊκής κοινότητάς του.
Η εποχή του επέτρεψε στον Νταβιτσόν να σταδιοδρομήσει στο οθωμανικό δημόσιο και να συνδεθεί με τις μεταρρυθμίσεις του κράτους το β' μισό του 19ου αιώνα. Διετέλεσε βουλευτής στο Οθωμανικό Κοινοβούλιο και μέλος του ανώτατου δικαστηρίου. Η παρουσία του στα κοινά εντός και εκτός Ιωαννίνων υπήρξε έντονη. Αναδείχθηκε σε έμπιστο του σουλτάνου και παρασημοφορήθηκε από τον βασιλέα της Ελλάδας Γεώργιο Α'.
Όμως, την οθωμανική μεταρρύθμιση ακολούθησε ο διαμελισμός της Αυτοκρατορίας. Η δύση της ζωής του Νταβιτσόν σημαδεύεται από τις όλο και εντονότερες εθνοτικές εντάσεις ανάμεσα στους υπηκόους του σουλτάνου, έως ότου η απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τον ελληνικό στρατό το 1913 θα αλλάξει άρδην τη ζωή της ρωμανιώτικης κοινότητας της πόλης.
Μέσα από σπάνιες εφημερίδες του 19ου αιώνα, αρχειακό υλικό και αδημοσίευτες φωτογραφίες αντικρίζουμε την ταραγμένη εποχή του τέλους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τα Γιάννενα από μια άλλη οπτική γωνία: την πορεία της ολιγάριθμης αλλά υπερήφανης ρωμανιώτικης εβραϊκής κοινότητας της πόλης και ενός εξέχοντος μέλους της.