Παλαιότερες ερμηνείες εξαρτούσαν πολύ στενά τις τάσεις της οικονομίας από τις πολιτικές τύχες του κράτους, και θεωρούσαν τον 12ο αιώνα περίοδο οικονομικής στασιμότητας για το Βυζάντιο. Υπάρχουν όμως σημαντικές ενδείξεις για σταθερή αύξηση του πληθυσμού της αυτοκρατορίας και εντατική αγροτική εκμετάλλευση, ενισχύοντας την άποψη πως η κατάρρευση της βυζαντινής αυτοκρατορίας στα τέλη του 12ου αιώνα δεν πρέπει να συσχετίζεται με την οικονομική παρακμή.